| Tiêu đề:
Lý Tiểu Long & Triệt Quyền Đạo ๑۩۞۩๑Vài dòng về Lý Tiểu Long người sáng lập môn Triệt Quyền Đạo còn gọi là Jeet Kune Do. Lý Tiểu Long sinh Ngày 27 tháng 11 năm 1940, tại San Francisco, sau này lớn lên ở Hong Kong, tên thật là Lý Chấn Phiên,(Li Xiaolong - Bruce Lee) . Người cha là Lý Hải Tuyền và mẹ là Hà Ái Du là diễn viên trong đoàn kịch lưu diễn tại Mỹ. Khi mới sinh Lý Tiểu Long hay ốm yếu bệnh tật. Khi Lý Tiểu Long được 1 tuổi (1941), cậu bé đã theo cha mẹ trở về Hồng Kông. Khi Lý Tiểu Long 6 tuổi, với khả năng diễn xuất của mình, cậu đã đc chọn vào đóng 1 vai trong phim My Son và Ah Cheun _Con Trai Tôi Ah-Chang, đây có lẽ là khởi đầu cho những điều tuyệt vời típ theo. Ở Hồng Kông, khí hậu nóng và ẩm ướt đã làm cho đứa bé hay đau ốm, khiến cho người mẹ phải tốn công nuôi nấng, sợ khó nuôi mẹ Lý Tiểu Long còn xỏ khuyên tai và đặt tên con gái cho anh. Nhưng dần dần, đứa bé quen với khí hậu, phục hồi sức khỏe và bắt đầu lớn mạnh. Khi chỉ là một đứa bé mới lớn lên, Lý đã bộc lộ nhiều cá tánh mạnh mẽ, giữa bạn bè và đám đông, Lý luôn luôn là kẻ được chú ý, được tin cậy. Bản tính rất hiếu động, không bao giờ đứng yên được vài giây đồng hồ. Lý thường cùng bạn bè bày trò chơi đánh trận giả và thường thì phe của Lý thua . Và đó có lẽ là lần thua cúi cùng của anh Lý. Ở trường học, Lý với tuổi mười hai, mười ba, được xem như là đứa bé "phá làng, phá xóm", đến độ trong trường từ bạn bè đến thầy cô đều đặt cho cái danh hiệu "The Bully and Troublemaker". Tuy vậy, mọi người vẫn có lòng thương mến đứa bé thông minh ngỗ nghịch đó. Và cho đến khi rời khỏi trường học, những thành tích "phá làng, phá xóm" của Lý Tiểu Long vẫn còn được trong trường nhắc đến.Một điều mà ít người biết là Lý Tiểu Long mang trong người ba phần tư giòng máu Trung Hoa của cha và một phần tư giòng máu Đức của mẹ. Thân phụ của Lý gần gũi với Peter, người anh kế của Lý, hơn là với Lý. Peter tốt nghiệp Vật Lý Học tại Đại học Wisconsin và là một chuyên gia khoa học của Royal Observatory ở Hồng Kông. Tuy vậy, khi Lý rời Hồng Kông để đến Hoa Kỳ học, thân phụ của Lý lại rất quan tâm đến người con trai này. Nhưng như Lý tâm sự: "Tôi không bao giờ xin tiền cha mẹ, tự tìm việc làm để sinh sống, và việc đầu tiên của tôi là chạy bàn và rửa chén trong một nhà hàng...".
Sau vài tháng làm trong nhà hàng ban đêm để kiếm tiền theo học tại Đại học Washington ban ngày, Lý quyết định đổi qua nghề dạy võ. Lý than: "Thật tình tôi không thích chuyện dạy võ kiếm sống, nhưng dù sao cũng đỡ hơn rửa chén!".
Trong thời gian này, ở Hoa Kỳ, người Trung Hoa còn giấu nghề, chỉ dạy võ cho người đồng hương thôi. Lý không quan niệm như vậy. Lý dạy cho bất cứ ai mà anh ta cảm thấy họ xứng đáng học hỏi nghệ thuật này. Một giáo sư trong trường của Lý, ông Tak Kimura, đã trở thành học trò của Lý, và sau này đã thay mặt Lý truyền thụ võ công của Lý trong vùng Seattle.Bố anh cũng là 1 võ sư Thái Cực Quyền. Khi Lí mới 8 tuổi, thì anh đã đc bố dạy Thái Cực Quyền. Sau này anh vẫn lun cho bố anh chính là ngừi thầy đầu tiên dạy võ cho anh, và bố anh thường nói Lý là ngừi có tính tình nóng nảy khó mà học đc võ, với tính tình nóng nảy ấy có khi Lý còn sát hại ngừi khác, nhưng cho đến cúi đời anh chẳng sát hại 1 ai cả, Từ đó, anh lun có 1 niềm đam mê với mọi môn võ thuật, 13 tuổi anh chính thức thọ giáo Vĩnh Xuân Quyền ( sư phụ là Diệp Vấn).Là một người có thiên bẩm về võ thuật, cho nên đối với những môn phái mà Lý không theo học, chỉ nhìn qua những đòn thế, Lý vẫn có thể biểu diễn được như một người đã từng luyện tập. Lý có óc sáng tạo, tự nghĩ và tự làm lấy những dụng cụ để tập luyện một mình mà vẫn có hiệu quả như tập luyện với người khác. Những dụng cụ mà Lý bỏ công nghiên cứu tạo ra, đa số được dùng với chủ đích là khổ luyện cho tăng nội lực (power) và tốc độ (speed) của đòn phát ra.
Phòng tập của Lý có ba cái bao treo để tập đánh: bao thứ nhất chứa đậu; bao thứ hai chứa cát; và bao thứ ba chứa sắt vụn. Cái tính liếng khỉ của Lý cho đến khi lớn lên cũng không chừa. Khi bạn bè đến phòng tập của Lý chơi, Lý đấm vào bao đậu và bao cát cho họ bắt chước, rồi Lý đổi qua đánh bao sắt vụn với cả mười hai thành công lực. Bạn bè tưởng bở đánh theo... Lý đứng nhìn nhăn mặt ôm tay mà bật cười thích thú Năm 1954 (14 tuổi)Lý Tiểu Long theo học khiêu vũ. Với vũ điệu cha-cha-cha, anh giành giải quán quân trong một cuộc thi khiêu vũ vào năm 1958 (18 tuổi). Cũng trong những năm này Lý Tiểu Long có một vai diễn trong The Orphan. Đây là vai trẻ em cuối cùng cũng là phim duy nhất không có cảnh đánh đấm. Cùng năm đó anh tham gia giải quyền Anh và đánh bại nguời vô địch 3 năm liền là Gary Elms. Năm 19 tuổi(1959) anh sang Mĩ du học, vì nhận thấy để thành công nhất là đối với ngừi Châu Á thì ko những cần sự khỏe mạnh về thể chất, mà cần phải có kiến thức. Anh chọn ngành Triết Học ở Washington(Tháng 3 năm 1961). Tại trường Trung học Garfield họ Lý đã biểu diễn đòn đấm một inch, một kỹ thuật đặc thù của nguyên lý "đoản kiều phát lực" trong võ phái Vịnh Xuân quyền. Cú đấm này về sau đã làm lên sự nổi tiếng của anh tại 64' Long Beach Internationals. Ngày 2 tháng 8 năm 1964(24 tuổi), Ed Parker được biết đến như cha đẻ của karate Mỹ (Kempo), mời Lý Tiểu Long biểu diễn. Lý Tiểu Long đã biểu diễn đòn đánh 1 inch và hít đất với 2 ngón tay. Ngày 4 tháng 8 năm 1964, khi 24 tuổi, Lý Tiểu Long trở lại Seattle để cầu hôn Linda, cũng là học trò võ của Lý. Linda cho biết: "Bruce lôi cuốn tôi ngay tức khắc bởi võ công của anh. Con người anh rất sống động và hấp dẫn. Trong trường, luôn luôn có một đám sinh viên bao quanh anh ta". Ngày 17/08/1964 ( 24 tuổi ):Giữ đúng lời hứa Lý Tiểu Long cưới Linda.Ngay sau đó họ chuyển đến Oakland.1965 - Ngày 01/01 ( 25 tuổi):Lý Quốc Hào (Brandon Bruce) con trai anh Lý cất tiếng khóc chào đời. Sự nghiệp điện ảnhCác tác phẩm chính Tháng 7 năm 1971 đoàn làm phim bắt đầu quay Đường Sơn Đại Huynh (phát hành tại Mỹ dýới tên The Big Boss). Ðường Sơn Ðại Huynh mở ra một làn sóng hâm mộ ở Hồng Kông và lượng khán giả khổng lồ. Doanh thu của bộ phim đạt hõn 3,5 triệu đô la chỉ trong khoảng 3 tuần, trong khi Lý Tiểu Long chỉ nhận được 15.000 USD. Trích: Đường Sơn đại huynh khởi quay từ tháng 7 năm 1971 tại một vùng thị trấn nhỏ hẻo lánh tại Thái Lan. Bộ phim kể về một thanh niên nhà quê tên là Trần Triều An (do Lý Tiểu Long thủ vai) lên thành phố tìm việc làm. Nhờ sự giúp đỡ của người chú, anh nhận được một chỗ trong một xưởng làm đá cùng nhiều anh em khác, nhưng xưởng này làm ăn bất chính (sản xuất thuốc phiện). Sau khi biết anh là người giỏi võ nghệ chúng dùng tiền bạc và đàn bà để mua chuộc anh hòng biến anh thành tay sai cho chúng, nhưng sau khi phát hiện ra việc làm mờ ám của bọn chúng anh đã nhanh chống lại và triệt phá được băng đảng này. | Năm 1972 Tinh Võ Môn (phát hành tại Mỹ với tên The Chinese Connection) được công chiếu. Nó đạt doanh thu còn hơn cả Ðường Sơn Ðại Huynh và sau này đã đưa tên tuổi của Lý Tiểu Long liệt vào hàng siêu sao Hồng Kông. Lý thu về được một khoản lợi nhuận đủ để trang trải một vài thứ, và anh cũng có tham gia đạo diễn cho phim này. Năm 1972 Lý Tiểu Long đưa đoàn làm phim sang Roma (Ý) làm bộ phim thứ ba là Mãnh Long Quá Giang (The Way Of The Dragon, phát hành tại Mỹ dưới tên The Return Of The Dragon). Lần này Lý Tiểu Long đảm nhận hầu hết các vai trò từ viết kịch bản, đạo diễn, rồi kiêm diễn viên. Chuck Norris là cảnh giao đấu cuối cùng của Lý Tiểu Long. Một lần nữa, bộ phim này vượt trội hơn nhiều so với hai phim trước. Tháng 2 năm 1973 Lý Tiểu Long có cơ hội khi phim Long Tranh Hổ Đấu (Enter The Dragon) được khởi quay trong khi Trò Chơi Tử Vong được bắt tay vào. Ðây chính là bộ phim đầu tiên do Mỹ và Hồng Kông hợp tác sản xuất. Bộ phim Long Tranh Hổ Ðấu hoàn thành vào tháng 4 nãm 1973, khi Lý Tiểu Long 33 tuổi. Trò Chơi Tử Vong (Game of Death) - 1978. Sau khi Lý Tiểu Long đột ngột qua đời và để lại bộ film dang dở Trò Chơi Tử Vong , chỉ mới quay đc vài đọan nhưng các nhà làm film vẫn quyết định thực hiện film này kết hợp vs những cảnh Lý Tiểu Long đã quay, rùi chọn ngôi sao võ thuật Hàn Quốc Đường Long để đóng thế cho Lý Tiểu Long những phần còn lại. Với chiêu bài quảng cáo bộ film cúi cùng của Lý Tiểu Long , khán giả ào ào mua vé vào xem những hình ảnh cúi cùng của thần tượng. Tuy chỉ góp mặt có vài đọan, nhưng Lý Tiểu Long đã kịp để lại cho đời 1 tác phẩm bất hủ. Đó là cuộc tỉ thí giữa Lý Tiểu Long vs ngôi sao bóng rổ cao trên 2mét Kareem Abdul-Jabbar, ngoài đời chính là học trò của anh. Diễn biến cái chết Raymond Chow (Châu Văn Hoài) đến nhàLý Tiểu Long và hai ngýời cùng bàn bạc về kế hoạch cho bộ phim Trò chõi tử thần. Linda hôn tạm biệt Lý và nói cô phải ra ngoài làm mấy việc lặt vặt và sẽ gặp anh vào buổi tối. Raymond và Lý Tiểu Long tới thăm diễn viên Betty Ting Pei (Đinh Phối) tại căn hộ của cô để bàn về vai diễn của cô trong phim Game of Death. Họ dự định sẽ có bữa ăn tối để gặp George Lazenby và mời anh tham gia vào phim. Lý Tiểu Long nói rằng anh cảm thấy bị đau đầu, hỏi mượn tạm thuốc giảm đau của Betty, sau đó anh nằm lại trên giường của cô chờ đến bữa tối. Raymond Chow ra về và nói sẽ gặp lại họ sau. Raymond Chow và George Lazenby gặp nhau tại nhà ăn và ngồi chờ Lý Tiểu Long và Betty tới, nhýng cả hai đều không xuất hiện. Lúc 9:00 tối, Chow nhận được cú điện của Betty; cô nói đã cố đánh thức Lý nhưng anh không dậy. Betty đã gọi bác sĩ riêng của cô, ông ta cố giúp Lý hồi tỉnh và sau đó đưa anh đến bệnh viện. Nhưng Lý Tiểu Long đã không thể tỉnh lại và anh đã vĩnh viễn ra đi. Bác sĩ đã rất ngạc nhiên khi biết anh bị hôn mê lâu nhý vậy vào buổi tối hôm đó nhýng thật không may Betty đã không gọi ông tới giúp sớm hơn cô ấy có thể. Lý Tiểu Long chết tại Hồng Kông vì chứng phù não (não bị sưng to). Ngày 25 tháng 7 năm 1973 tang lễ Lý Tiểu Long được tổ chức tại Hồng Kông và đã có hơn 25.000 người hâm mộ, bạn bè tới dự. Lý Tiểu Long được chôn cất cùng với bộ quần áo ưa thích mà anh từng mặc trong Long tranh Hổ đấu (Enter the Dragon). Nghiên cứu và sáng tạo Triệt quyền đạo Lý Tiểu Long nghiên cứu nhiều môn võ công. Lý sưu tầm những phim ghi lại các trận đấu của nhiều hảo thủ Quyền Anh như Joe Louis, Baer, Muhammad Ali v.v... cũng như sưu tập những sách báo về môn đô vật và những môn võ khác. Lý không ngần ngại đã trả đến $400 để mua cho được một cuốn sách hiếm, tủ sách võ thuật của anh có hơn 2000 cuốn sách nói về các môn võ và khía cạnh rèn luyện thân thể, tự vệ v..v... Những tài liệu đó đã giúp Lý nghiên cứu ưu khuyết điểm, sở trường, sở đoản của từng môn phái. Rồi từ đó, Lý tự tìm cho mình một con đường mới - 1965 ( 25 tuổi ): Vài tháng sau Lý Tiểu Long nhận được lời thách đấu của Wong Jack Man,một thày dạy Kung-Fu tại khu phố Tàu.Họ thỏa thuận Nếu Lý Tiểu Long thua anh sẽ phải hoặc là đóng cửa võ quán của mình hoặc ngưng dạy những người Da trắng ,còn nếu Jack thua anh ta sẽ phải ngừng dạy võ. Jack Man Wong không tin là Lý sẽ dám nhận lời thách đấu ,và cố trì hoãn trận đấu. Lý Tiểu Long đã nhận lời và yêu cầu họ không phải đợi. Wong sau đó cố giới hạn kỹ thuật. Lý Tiểu Long khước từ những quy định đó và họ đã không đi đến thỏa thuận. Lý Tiểu Long bắt đầu đánh bại kẻ thù chỉ trong giây lát.Và Lý đã giành phần thắng, Wong bỏ chạy nhưng Lý Tiểu Long tóm lại .Lý đánh gục hắn ngay trên võ đài.Đệ tử của Wong định can thiệp,song James Lee,một người bạn tốt của Lý đã ngăn lại.Sau đó Lý Tiểu Long nhận ra tại sao trận đấu lại diễn ra lâu như vậy .Lý bắt đầu suy nghĩ về bản thân. Đó chính là cơ sở sau này cho môn võ Triệt Quyền Đạo (Jeet Kune Do),"Nghệ thuật chiến đấu bằng cách chặn đứng đòn tấn công của đối phương" đã được ra đời . Triệt Quyền Đạo là một môn võ bao gồm đòn thế của tất cả các môn phái. (Như Quyền Anh phương Tây,Quyền Thái, Karate Nhật Bản,Kung-Fu, Taekwondo Hàn Quốc,Hồng Gia Quyền, Vịnh Xuân Quyền v.v.....).Đòn thế của nó là vô chiêu. Triết lý của Triệt Quyền Đạo
- Võ thuật ko bao h là 1 lọai phấn son, 1 thứ trang sức mà
chính là công trình mang tính chiếu sáng. Nói cách #, đây là 1 kĩ thuật để đạt tới tự do.
- Đạt tới tỏa sáng tong võ thuật có
nghĩa là xóa sạch mọi thứ phủ mờ sự hiểu biết đích thực. Đồng thời, nó có nghĩa là mở rộng vô hạn, và trên thực tế, ko chú trọng trao dồi 1 bộ phận riêng rẽ trong cái tòan thể khởi phát và hợp thành từ bộ phận riêng rẽ kia.
- Nội tâm ko chấp nệ thì khách thể sẽ
tự hiển lộ. Khi chuyển động, hãy giống như nước. Khi tĩnh lại, hãy giống nhý 1 tấm gương. Hãy đáp lại nhý 1 tiếng vang.
- Đang chuyển động cũng là lúc ko chuyển động, giống như
bóng trăng trong nước lun đu đưa, bồng bền. Ko phải " ta đang làm cái này" mà chính là do thể hiện wa nội tâm nên "cái này đang diễn ra thông wa ta" hoặc "đang đc làm cho ta". Ý thức về bản ngã là trở ngại lớn nhất trong việc thực thi chính xác mọi vận động thể chất.
- Võ thuật phi võ thuật là nghệ thuật đạt tới bình yên của tâm hồn, nhý ánh trăng in trên mặt hồ sâu.
- Vì lí do an tòan, cuộc sống vô hạn lại hướng về những
điều đã chết, chọn lựa 1 kiểu mẫu giới hạn cho mình. Đề hiểu Triệt Quyền Đạo, cần vứt bỏ mọi lý týởng, mọi kiểu mẫu, mọi phong cách và hơn nữa, còn phải vứt bỏ ngay cả những ý niệm về cái gì là lý tưởng hoặc ko lý tưởng trong Triệt Quyền Đạo.
- Hãy đến với Triệt Quyền Đạo = ý hướng làm chủ ý lực, ko
bận tâm đến chuyện thành, bại, sự tự hào, hay nỗi đau đớn. Hãy để cho đối thủ làm trầy da ta và thọc sâu vào thịt đối thủ; hãy để cho đối thủ thọc sâu vào da thịt ta và bẻ gãy xương đối thủ; hảy để cho đối thủ làm gãy xương ta và kết liễu mạng sống của đối thủ. Đừng wan tâm tới việc thoát hiểm trong an tòan mà hãy đặt mạng sống của ta trước đối thủ.
- Dự liệu trước khi thoát hiểm là 1
sai lầm cực lớn. Đừng nên nghĩ tới 1 kết thúc thành công hay thất bại. Hãy để cho sự việc diễn tiến tự nhiên và các lợi khí sẽ tung ra đúng lúc.
- Triệt Quyền Đạo tránh sự thô thiển để tiến vào sự phức tạp đi thằng tới trung tâm vấn đề và nhắm ngay các yếu tố cốt tử.
- Triệt Quyền Đạo ko đánh ở vòng
ngoài, ko chạy xoay quanh mà theo 1 đýờng thẳng hýớng tới mục tiêu. Đơn giản là khỏang cách ngắn nhất giữa 2 điểm.
- Nghệ thuật Triệt Quyền Đạo chỉ đõn giản là sự giản dị hóa, ko bị ràng buộc, giam hãm, phân chia, phức tạp.
- Triệt Quyền Đạo là sự tỏa sáng, 1 cách sống, 1 vận động tiến tới uy lực và chủ động đc soi chiếu bởi trực giác.
- Hãy làm cạn chiếc ly theo cách nó có thể đc đổ đầy, trở nên trống rỗng để đạt tới tất cả
- Thay vì nhìn thẳng vào thực tế các võ sĩ lại bám sâu vào
các hình thức ( những lý thuyết), tự nhấn sâu mãi vào tình trạng bối rối mỗi lúc 1 tăng để cúi cùng lăn lộn trong 1 cái lưới ko thể gỡ nổi.
- Theo đuổi những kiểu mẫu cổ điển là chỉ hiểu những tập quán, nhữn cổ lệ, những hình bóng, chứ ko hề hiểu biết chính mình.
- Để trở nên # hơn so với bản thân , cần phải hiểu biết về chính bản thân.
- Ko phải mỗi ngày tăng thêm mà chính là mỗi ngày 1 giảm bớt , = cách đẽo gọt những thứ vô bổ.
- Đạt tới sự yên tĩnh trong di động như bóng trăng trên sóng nước , típ tục lúc lắc và trôi đi mãi.
- Nghệ thuật này ko có gì là phức tạp.
Hãy làm đúng những điều phải làm. hãy đấm khi phải đấm, đá khi phải đá[ phương pháp tấn công]
- Triệt Quyền Đạo chủ trương phi hình thức vì thể hiện mọi
hình thức và phi trường phái vì thích nghi với mọi trường phái. Tóm lại TQĐ vận dụng mọi phương cách và ko bị ràng buộc bởi 1 phương cách nào cũng như vận dụng mọi kĩ thuật, cách thức để đạt mục tiêu.
- Trau dồi cao độ là vươn tới sự giản dị. Trao dồi nữa vời là chạy theo sự hào nhoáng.
- Trước khi học võ tôi thấy trái đấm chỉ là trái đấm cú đá
chỉ là cú đá. Khi học võ , tôi thấy trái đấm ko còn là trái đấm cú đá ko còn là cú đá. Lúc này đã hiểu võ thuật tôi lại thấy trái đấm chỉ là trái đấm và cú đá chỉ là cú đá.
- Ko có trung tâm ko có giới hạn là có Chân Lý, tự do biểu hiện là đã có tòan bộ kiểu thức.
- Võ thuật tồn tại ở nõi nào có tự do tuyệt đối, vì thiếu vắng tự do thì ko có sáng tạo.
- 1 võ sĩ Triệt Quyền Đạo phải giữ cho tâm trí lun trong
trạng thái trống rỗng để ko bao h cản trở sự tự do hành động. khi cột tâm trí vào 1 trung tâm , đương nhiên tâm trí đã mất tự do. nó chỉ còn có thể họat động trong phạm vi giới hạn của trung tâm đó. Vận động của 1 võ sĩ TQĐ giống nhý 1 tia chớp, hay giống nhý tấm gýõng phản chiếu hình ảnh, ko có 1 trở ngại nào.
- Triệt Quyền Đạo ko chủ trýõng tìm kiếm 1 kỹ thuật và
cũng ko nhằm biến thành 1 học thuyết. tất cả chỉ là 1 cách vận dụng đúng theo con ngừơi vận dụng.
" Võ thuật dựa trên sự hiểu biết, công phu rèn luyện và sự lãnh hội tòan bộ các kỹ năng. Rèn luyện thể lực và vận dụng thể lực là điều dễ dàng , nhưng lĩnh hội đc tòan bộ kĩ năng là thì hết sức khó khăn. Để đạt tới, cần phải nghiên cứu mọi chuyển động tự nhiên trong 1 thế giới sự vật sống động."
- Triệt Quyền Đạo ko nhằm làm tổn thương mà là 1 con đường wa
đó cuộc sống sẽ mở ra những bí ẩn để có thể nhìn thấu ngừi # khi nhìn thấu chính mình, TQĐ là 1 bước tiến tới hiểu bíêt bản thân.
- Tự hiểu bản thân là nền tảng của TQĐ vì tự hiểu bản thân
ko chỉ đem lại hiệu wả cho việc luyện võ mà còn cho cả con ngừi sống đúng là con ngừi.
- Rèn luyện TQĐ ko phải là vấn đề tìm tòi hiểu bik hoặc thu thêm các kiểu mẫu kỉ năng mà là khám phá nguồn gốc của sự ngu dốt.
- Nếu có ngừi bảo TQĐ khác với "cái
này hoặc "cái kia" thì hãy để cho cái tên TQĐ lo liệu vì dù sao đó cũng chỉ là 1 cái tên, xin đừng mất thời giờ vì chuyện này.
| |