Vị cha già của Không Thủ Đạo




LẠC HÀ
Trích “Tập san Võ thuật”-Số 1/69

Nềnvăn
hóa Đông phương đã từ lâu xem trọng tinh thần và tâm linh con ngườihơn
là sự hiệu quả chính xác của một cái máy. Có lẽ vì đồng quan điểmđó mà
Sở Cảnh sát Đông Kinh trước kia đã có lần bổ nhiêm một vị thầyKhông Thủ
Đạo (Karatedo) vào bộ tham mưu của mình, giữ chức “khám phálời nói dối”.
Nhiệm vụ của ông là nghe các cuộc hỏi cung những ngườitình nghi và cho
biết, sau khi chỉ nghe và nhìn những biểu lộ, đặc tínhvà vẻ mặt, họ nói
dối hay nói thật. Các nhân viên cảnh sát đã xem trọngnhững ý kiến của
ông và làm việc theo những lời đề nghị của vị thầy đó.Sau nhiều năm làm
việc, vị thầy Không Thủ Đạo chưa một lần sai lầmtrong việc xét đoán của
mình.

Cuốicùng,
Chính phủ Nhật nhờ vị thầy Không Thủ Đạo ấy qua Mãn Châu thi hànhmột sứ
mạng chính trị rất khó khăn. Ông nhận lời, nhưng khi ông ở lạiđây, ông
bị Chính phủ Trung Hoa thù nghịch bắt giam làm tù chính trị.

Trongtù,
ông bị đối xử rất tệ. Mặc dầu các chúa ngục không biết ông là ai,họ vẫn
thấy sợ ông. Họ không có gì để làm nền tảng cho nỗi sợ ấy, bởivì ông là
một tù nhân gương mẫu, nhưng vì một lý do nào đó, mọi ngườitrong bọn họ
đều thấy ông khác biệt – và vô cùng nguy hiểm.

Khônggiống
những người tù khác, ông không chịu để mình rơi vào sự ảm đạm vàbất
động, ông tập Không Thủ Đạo hàng ngày, một mình trong xà lim, giữcho
thân thể được khỏe mạnh mặc dù cuộc sống quá tệ hại. Bởi vì ôngkhông
giao thiệp với ai cả và thường khi người ta thấy ông như ở trongtrạng
thái xuất thần, ngồi trầm tư mặc tưởng, những tên lính canh mêtín cho
rằng ông là một nhà phù thủy.

Cuốicùng,
các viên chức nhà lao đã biết dược ông là ai. Họ tức tốc ra lệnhông
phải bị hạ bất cứ giá nào. Nếu họ thành công, đó là một vinh quangcho họ
và là một sự mất mặt ê chề về phía người Nhật, vì họ đã chứngminh được
rằng sự tự kiểm và sức mạnh của môn Không Thủ Đạo Nhật chỉ làmột huyền
thoại.

Nhưng họ đã thất bại.

Vịvõ
sư bị giam trong một phòng biệt lập, không một chút ánh sáng. Ôngđược
cho một số đồ ăn đủ để cho khỏi chết mà thôi. Ông phải chịu cựchình, và
người Tàu quả đã phát triển nghệ thuật tra tấn lên đến cao độ.Không một
việc nào có chút ảnh hưởng đến ông. Đặt mình trong trạng tháixuất thần
nhờ việc ngồi suy tưởng và luyện thở, ông không thấy đau đớn,xúc động
hoặc đói khát gì cả. Ông đã hoàn toàn làm bối rối những tênchúa ngục của
ông và ngay cả những tên cai ngục lỳ lợm nhất cũng nhìnông kinh hoàng.

Cuốicùng,
những viên cai ngục quyết định một thử thách chót. Sau nhiều cốgắng và
khó khăn họ đã tìm được một con cọp. Họ nhốt con cọp vào chuồngvà cho nó
nhịn đói ba ngày. Họ dự định sẽ quăng vị võ sư Không Thủ Đạotrần truồng
vào chuồng cọp. Nếu ông lại ở trong trạng thái xuất thần vàkhông hay
biết gì cả, ông sẽ bị con cọp giết chết và ăn đi. Sau đó,người Tàu có
thể buộc tội ông là hèn nhát, nói rằng ông sợ chết vì giaođấu, một hành
động không thể tưởng tượng được, đối với một hiệp sĩ hoặcmột nhà võ
thuật.

Chương trình được thực hiện. Họ quăng ông vào chuồng cọp, mặc cho định mệnh đẩy đưa.

Trong võ Không Thủ Đạo, không có cái gì là không làm được.

Lúcbước
vào chuồng cọp, vị võ sư Không Thủ Đạo hình như bị quỷ ám. Với mộttiếng
gầm kinh dị, ông lao vào tấn công con hổ ! Hầu như trước khi mọingười
có thể thấy việc gì đã xảy ra, ông đá vào mũi con hổ, làm con thúmất
phương hướng, xong giáng một đòn cùi chỏ ngang mang tai con hổ,trong hki
ông đè lên thân nó, trước khi nó kịp đứng dậy. Nhà phù thủyNhật Bản,
như các viên cai ngục đã gọi ông sau đó, đứng phía sau conthú, dùng một
thế siết cổ. Ông co rút mọi bắp thịt trong cơ thể và thétmột tiếng vang
dội vào tai con vật trong khi ông siết cổ nó với tất cảsức mạnh tinh
thần và thể chất. Con hổ bị chết vì thiếu dưỡng khí khôngđầy hai mươi
giây sau.

Nhữngngười
chứng kiến vô cùng khiếp hãi, khi họ nhìn chòng chọc vào conngười kỳ lạ
đó. Ông như hiện thân của con cọp và họ tin rằng ông khôngphải là
người, rằng ông bị quỷ ám. Họ nói rằng ông bước vào chuồng cọpkhông chút
sợ hãi, và con cọp có vẻ sợ ông.

Mọingười
trong trại tù chính trị đều kinh khiếp, không ai dám lại gầnngười đàn
ông Nhật Bản đó, và mọi người thở phào nhẹ nhõm khi ông đượcphóng thích
khỏi trại giam.

Tên vị võ sư ấy là Gogen Yamaguchi, biệt danh là “Người mèo” Không Thủ Đạo.

Hìnhnhư
không ai biết rõ tại sao ông có cái tên đó. Vài người cho rằng cácchú
lính Mỹ trú đóng tại Nhật Bản sau Thế chiến thứ II là những ngườiđầu
tiên đặt cho ông biệt danh đó, bởi vì ông đi rất nhẹ nhàng trong võđường
đến nỗi họ không biết lúc nào ông đến sát sau lưng họ.

Nhưngdù
cái tên ấy bắt đầu như thế nào, nó cũng đã chọn đúng người. Nó có
vẻthích hợp đặc biệt với những động tác mềm dẻo của chính người được
gáncho cái tên đó và với chi phái Không Thủ Đạo uyển chuyển, đẹp đẽ mà
ôngtruyền dạy.

NgườiMèo,
tên thật là Gogen Yamaguchi, là người lãnh đạo phái Không Thủ Đạonổi
danh Goju. Với đầu tóc dài phất phơ và đôi mắt đen sáng quắc, ngườimôn
đồ Không Thủ Đạo này đã trở thành một nhân vật quốc tế và là mộtcái gì
thuộc lãnh vực truyền kỳ ngay trong thời đại của mình.

Rakhỏi
trại giam ở Mãn Châu sau Thế chiến thứ II, ông đã mang sinh khíđến cho
một môn võ đang uể oải, xây dựng nó thành một “Đế quốc” KhôngThủ Đạo đại
quy mô và hùng mạnh.

Con người đa dạng.

Với61
tuổi trời, Yamaguchi là một con người đa dạng. Người cháu của dònghọ
Samurai ngày xưa này quả thật là một trong những khuôn mặt phức tạpnhất
xuất hiện trong giới Không Thủ Đạo thế giới, và cũng là một ngườibị
người ta bàn đến với nhiều ý kiến mâu thuẫn nhất. Là một thầy tuThần
Đạo, ông say mê đạo học. Và cũng có người nói một cách có lý rằng,nếu ở
vào một lãnh vực khác, ông có thể bị người ta mô tả như là mộtngười
quảng cáo.

Ônglà
một tông đồ truyền bá lối suy tư trầm lặng và triết học, đồng thờilà
người chỉ huy không nghỉ ngơi, dai bền, và đầy thiện chí của một tổchức
Không Thủ Đạo có tầm hoạt động khắp thế giới. Bị nghi ngờ là mộtngười
“làm ăn”, và thật vậy, ông điều khiển cả công việc của một hệthống Không
Thủ Đạo lớn nhất và thành công về mặt tài chính nhất NhậtBản.

Vớiphong
thái chỉ huy, không bao giờ đùa, ông đã dùng bàn tay sắt KhôngThủ Đạo
của mình điều hành tổ chức và hơn 1.200 võ đường cùng hội quánvà 600.000
hội viên của phái Goju.

Yamaguchitrở
nên cuồng tín khi đề cập đến vấn đề Không Thủ Đạo. Ông chỉ có haimối
say mê trên đời: môn võ và tín ngưỡng của mình. Và thật khó nói đếnđâu
thì hết con người đạo giáo và bắt đầu con người KhôngThủ Đạo. Haicon
người đó đã trở nên gắn liền với nhau qua bao nhiêu năm trời đếnnỗi ngày
nay có lẽ đã trở thành một.

Luyện tập trên núi

Yamaguchilà
một con người nhỏ con, chỉ cao chừng 1m53, nhưng nhìn ông, người tacó
cảm tưởng là một người vĩ đại và nghiêm nghị. Ông cân nặng lối 72kg,hình
vóc cứng cáp. Cũng có khi người ta thấy ông cười, nhưng rất hiếm,ông
rất trang trọng, đứng đắn và kín đáo, với một phong thái đường bệvô bờ.

Đồngthời,
ông cũng có thể là một người vui vẻ cùng tập luyện Không Thủ Đạongoài
trời với chúng ta. Ông trở nên hoạt động nhất khi leo lên sườnnúi trong
mùa đông giá buốt, dẫn đầu một nhóm môn sinh, đi chân khôngvà chỉ mặc bộ
võ phục mỏng thường ngay.

Mặcdầu
giờ đây những điều ham thích của ông đã hạn chế, nhưng tầm hoạtđộng
trong quá khứ của ông không một chút hạn hẹp. Ông học luật, vàcũng là
một bác sĩ y khoa. Ông tập luyện tất cả các nghành võ thuậtchính yếu và
là một đệ ngũ đẳng Nhu đạo.

Yamaguchilà
một người ăn chay, nhưng trong mấy năm gần đây ông vẫn bị lên cânđôi
chút. Tuy nhiên, không vì thế mà ông trở nên chậm chạp. Ông vẫntung đòn
với tốc độ nổi tiếng của ông. Ông có thể đá bay bốn cú đá mộtlần vào dạ
dày, ngực và đầu địch thủ.

Yamaguchi
sinh tại Kyushu,Miyataki Ken, năm 1007. Chàng thiếu niên ấy hâm mộ các
môn thể dụctrong khi đang sức lớn và chính ở đây chàng bắt đầu học Không
Thủ Đạo.Nhưng mãi đến khi gia đình dời đến Kyoto trong khi chàng chưa
đầy 20tuổi, chàng mới khởi sự tập Không Thủ Đạo một cách đứng đắn.

Chínhvào
thời kỳ theo học tại Đại học đường Ritsumeikan mà Yamaguchi lần đầutiên
nghe nói đến môn phái Không Thủ Đạo Guju và Kông Chojun Miyagi,người
Okinawa lãnh đạo môn phái.

Cuộc gặp gỡ định mệnh

Muốnbiết
về môn phái ấy, Yamaguchi viết thư cho ông Miyagi, mời ông tớiNhật Bản.
Miyagi nhận lời và chẳng bao lâu sau đó ông lên đường quaNhật. Cuộc gặp
gỡ của hai người là một cuộc hội ngộ định mệnh, khôngphải chỉ riêng cho
môn Không Thủ Đạo.

Chojun Miyagi, vị sáng Tổ võ phái Goju

Miyagi
từ thành phố Nahađến, nơi sự phát triển của môn Không Thủ Đạo đã đi
theo một con đườngbiệt lập. Những chi phái Không Thủ Đạo chính yếu tập
trung tại Shiru ở Okinawa.Tại Shiru, người ta thường chú trọng đến đòn
cương. Nhưng với Miyagi,và phái Goju, đòn nhu cũng được coi là quan
trọng như đòn cương.

Thậtvậy,
chữ Goju có nghĩa là cương nhu. Go trong tiếng Nhật là cương và Jucó
nghĩa là nhu. Võ phái này đặt căn bản trên một quan niệm Đôngphương,
rằng mọi cái đều cứng là không tốt. Đồng thời, mọi sự đều mềmdẻo và quá
nhu mì cũng hại. Hai yếu tố đó phải bổ túc lẫn nhau.

Sựtổng
hợp của cả hai đã tạo nên cho môn phái Không Thủ Đạo Goju các đònđẹp,
có quy củ, uyển chuyển, nhịp nhàng, bay bướm. Nhưng nhỡ có ai chorằng
phái Goju chỉ là một lối vũ duyên dáng với quá ít các tính chất võthuật
bên trong. Người ấy chỉ cần nhìn hai môn sinh phái Goju tự do đốiluyện
là thấy rõ.

Độngtác
nhanh, nhanh vô cùng. Ở đây, người ta chú trọng đến cách tấn côngchủ
động, tung đòn rất “cương” nhưng với sự dễ dàng và liên tục. Cácđối thủ
không có nhiều thì giờ để đứng yên, gườm nhau chờ một chỗ hở.Họ thi nhau
đấm chớp nhoáng, luôn luôn di động, không phải chỉ tiến vàlùi, màcòn
qua hai bên

và từ bên phải hay bên trái của địch thủ tung đòn vào người đó.

Yamaguchilập
tức ưa chuộng ngay những bài quyền lạ lùng và rắc rối do Miyagibiểu
diễn. Từ lúc ấy, tương lai của Yamaguchi đã được định đoạt. Ôngchuyên
chú vào việc tập luyện môn Goju đến nỗi hầu như bỏ rơi mọi sự.Khi miyagi
rời Nhật Bản trở về Okinawa, ông để lại đằng sau một môn đồdày công tập
luyện và rất xuất sắc, Miyagi thăng cho Yamaguchi đẳng cấpcao nhất
trong võ phái Goju và ông cầm đầu môn phái tại Nhật.

(Còn tiếp)

Một tông đồ tận tụy

Miyagikhông
thể lựa chọn một người nào khác hơn nữa. Nhiệt thành, bền bỉ,Yamaguchi
đã trở nên một thánh Tây đồ của võ phái Goju ở Nhật. Với ýchí sắt đá,
ông khởi sự truyền bá môn võ khắp nước Nhật. Công việc đầutiên của ông
là thiết lập các võ đường. Ông tổ chức hội Không Thủ Đạođầu tiên tại
trường Đại học Ritsumeikan và võ đường Không Thủ Đạo đầutiên ở miền tây
Nhật Bản năm 1930. Dưới sự lãnh đạo không chút mệt mỏicủa ông, môn phái
bắt đầu thu hút các môn sinh mới và khởi sự lan trànkhắp xứ.

Mớiđầu,
trong công cuộc phát triển tại Nhật, Yamaguchi đã thực hiện một sựthay
đổi căn bản trong môn phái Goju. Sau khi quan sát các môn sinh,ông đi
đến kết luận rằng chi phái Không Thủ Đạo Okinawa, với nguồn gốccổ truyền
là võ Tàu, quá tĩnh và gò bó.

Ôngtin
rằng chỉ tập quyền và tập giao đấu có quy ước không thôi sẽ cản trởrất
nhiều người môn sinh. Theo những động tác của phái Okinawa,ông nhận thấy
nhiều môn sinh không thể sáng tạo những đòn tổng hợp đủsẵn sàng hoặc
theo đòn có lợi cho mình khi địch thủ để hở.

ĐiềuYamaguchi
muốn thực hiện là mở rộng các động tác để môn sinh ra đònnhanh hơn và
tự do hơn. Ông muốn mỗi người có thể tạo cho mình một sốđòn liên hoàn,
miễn là vẫn giữ những kỹ thuật căn bản của môn võ. Trướchết, ông áp dụng
ý kiến trên vào việc tự do đối luyện.

Banđầu,
tự do đối luyện được hệ thống hóa thành những đường đi nước bướcđàng
hoàng. Sau đó, chỉ còn một bước tự nhiên từ việc tự do đối luyệnđến việc
giao đấu tranh giải. Nhưng đi từ võ đường đến nơi tranh giải,việc tự do
đối luyện lại còn biến đổi thêm nữa. Yamaguchi phải nhờ đếnsố vốn kiến
thức của mình về những ngành võ thuật khác để thiết lập mộtcách đấu
tranh giải.

Các nguyên lý của kiếm đạo

Thờiấy
ông căn cứ nhiều vào các nguyên lý của kiếm đạo trong việc thiết lậpcác
luật lệ tranh đấu với tính cách thể thao. Kiếm đạo được ưu tiên vìhai
lý do: Nó chú trọng đến kỹ thuật khi tung đòn và giới hạn vùng tấncông.
Mặc dầu có nhiều sự dị biệt với các môn khác kế vùng để hở đượctấn công,
Yamaguchi nhắm vào bụng và đầu như những mục tiêu.

Ônggiải
thích: “Trong kiếm đạo, một lưỡi kiếm thật có thể cắt đứt bất cứphần
nào trong cơ thể con người và gây ra thương tích hoặc tử trận.Nhưng để
chắc chắn, chỉ có những đòn tấn công nơi đầu và bụng mới đượctính điểm”.
Đối với Không Thủ Đạo cũng vậy, những vùng tấn công phảiđược giới hạn.
Và loại đòn tung ra cũng thế. Trong khi giao đấu, cácđầu thủ chỉ được
quyền đấm đá mà thôi. Cùi chỏ, trảo, và những đòn dùngngón tay và bàn
tay xòe bị cấm ngặt. Tuy nhiên, khi giao đấu tại võđường, ai muốn dùng
đòn gì thì dùng, không bị ngăn cản. Bởi thế, ngườita thường nhận thấy
người đấu giỏi nhất trong võ đường có thể khôngphải là người giỏi nhất
khi đấu tranh giải, và ngược lại.

Đi Mãn Châu

Vớiviệc
giải thoát môn Không Thủ Đạo khỏi bị gắn bó chặt chẽ với các bàiquyền,
và với sự du nhập khía cạnh tranh giải, môn Không Thủ Đạo đãtiến những
bước dài trong vòng mấy năm. Nhưng chiến tranh đã bùng nổ,và dưới sự
lãnh đạo của các tướng lĩnh thời chiến, Nhật Bản đã dấn thânvào chính
sách bành trướng.

Năm1939,
Yamaguchi đã phải rời võ đường mình và được phái đi Mãn Châu nhưlà một
nhân viên của Chính phủ Nhật. Ông ở lại đây suốt thời chiếntranh. Trong
khi phiêu bạt tại xứ người, ông đã có dịp chu du Trung Hoađể học những
ngành võ thuật của nước này.

Khichiến
tranh sắp chấp dứt, Yamaguchi bị bắt cầm tù. Vào lúc ấy, vợ ông,bà
Midori, lại đang cận ngày sinh đứa con thứ ba. Dẫn theo hai đứa conbên
mình, bà Yamaguchi đã đi bộ hàng mấy cây số qua làng bên và sinh nởnơi
đây. Mấy tháng sau làng này bị bốn lực lượng quân sự thường xuyênoanh
tạc.

Mặcdầu
là một người trầm lặng và dễ cảm xúc, bà Yamaguchi trong thời kỳnày đã
tỏ ra có sức mạnh ngấm ngầm và ý chí mạnh mẽ. Những người thâncận với tổ
chức Goju đều nói rằng nếu Yamaguchi không có bà Midori, vớiý chí sắt
đá của bà bên cạnh trong những năm ấy, ông đã không thể thiếtlập được cơ
sở của mình. Một vài môn sinh thời xưa cảm thấy yêu mến bàhơn là thầy
họ. Bà đã khuyến khích họ và giữ tinh thần họ qua những nămtập luyện
gian khổ.

Yamaguchiđã
có tên trong danh sách làm khổ sai trong trong trại tù chính trị.Nhưng
ngay cả những người giam giữ ông cũng đã thấy ông làm sao ấy. Saubao
nhiêu thử thách, họ biết được ông là ai, và sự việc như đã kể ở đầubài.

Cuốicùng,
khi Yamaguchi được phóng thích năm 1947, ông trở về quê hương,thấy mọi
ngành võ thuật đang tan nát. Quân đội các nước Đồng minh đãđặt võ nghệ
ra ngoài vòng pháp luật, trong thời gian họ chiếm đóng.Nhưng may mắn
thay, Không Thủ Đạo không bị ảnh hưởng, bởi vì vào thờiđó, môn võ này
không được người Tây phương biết đến nhiều và các sĩquan chỉ huy tưởng
rằng Không Thủ Đạo là một ngành vũ Đông phương.

Dùđược
may mắn như thế, Yamaguchi vẫn thấy bao nhiêu công việc nặng nềchờ đợi
mình. Ông thấy võ đường của mình vô tổ chức trong khi ông đivắng. Ông
khởi sự làm việc với ý chí sắt đá, xây dựng lại tất cả. Mộtđiều đã giúp
ông là cái bề ngoài khác thường của mình. Ông đã để tócdài, theo lối các
tu sĩ Thần đạo và các Samurai thời xưa. Bởi nhữngphong thái cổ truyền
đã bị dẹp qua một bên sau khi chiến tranh và sựđua đòi theo phương Tây,
Yamaguchi lại càng phải đặt niềm tin tưởngmãnh liệt vào những truyền
thống của xứ sở bằng cách thể hiện phongthái của các lãnh chúa thời
phong kiến cũ.

Bành trướng võ nghệ

Bềngoài
kỳ lạ và lòng nhiệt thành của ông, với niềm hãnh diện về quá khứcủa dân
tộc, đã được dân chúng Nhật đáp lại. Những năm sau đó chứngkiến một sự
bành trướng đáng kể của môn Không Thủ Đạo, cũng như mọingành võ thuật
khác, và không những ở Nhật, mà còn ở các quốc gia khác.

Cómột
điều hơi khôi hài là trong khi Nhật Bản không hề truyền bá những
tưtưởng của mình bằng vũ khí trong thời chiến, thì những môn chiến đấu
cánhân của nước này lại lan tràn khắp thế giới trong thời bình. Một
điểmthích thú nữa cần nêu ra là sự chiếm đóng bằng quân sự tại nước
Nhật,xét về một quan điểm là có lợi. Có rất nhiều người ngoại quốc phục
vụtại Nhật đã tìm đến võ đường Goju Kai ở Đông Kinh, luyện tập võ
nghệ.Khi về nước, họ mang theo mình môn võ ấy và giúp sức truyền bá nơi
hảingoại.

Mộttrong
những công việc đầu tiên mà Yamaguchi thực hiện, từ khi ở MãnChâu về,
là cố gắng làm sống lại lòng hâm mộ võ thuật. Ông quyết địnhmở một cuộc
biểu diễn dài một tuần lễ ở Đông Kinh, trình bày tất cả cácmôn võ Tàu mà
ông đã khám phá trong những năm lưu trú tại đây, cũng nhưngành võ thuật
cổ truyền Nhật Bản. Kỳ đại hội đó đã gặt được nhiềuthành quả và giúp
cho việc làm sống lại lòng say mê võ nghệ. Trong lúcđó thì các môn sinh
của Yamaguchi từ khắp nơi đổ về họp mặt với thầy.

Môn phái vững mạnh

Ngàynay,
phái Goju là một phái đang bành trướng mạnh tại Nhật. Từ Tổng hànhdinh
tại võ đường Goju Kai, Yamaguchi coi sóc cả một hệ thống lớn nhữngvõ
đường, trong các trường học, công sở, xưởng máy và khắp nơi trongxứ. Và
Yamaguchi kiểm soát chặt chẽ tổ chức của mình.

Kếtquả
là môn phái được tổ chức chu đáo, với những nguồn tài chính lớnmạnh để
có thể điều hành và phát triển môn võ. Đối với các huấn luyệnviên và
những môn sinh cao cấp, ông thường mong một ngày nào đó họ sẽmở được
những võ đường riêng của họ. Ông có thể giúp họ về tiền bạc họđang cần
trong thời kỳ xây dựng.

Vềphần
họ, họ trung thành với môn phái và với chính bản thân thầy mình.Một
phần nhờ sự giúp đỡ tài chính, một phần nhờ uy tín cá nhân,Yamaguchi đã
thành công trong việc buộc chặt các giám đốc võ đường ấyvới ông, thay vì
nhìn họ tản mát, thiết lập các chi phái riêng của họ.

Đểgiữ
cho cả hệ thống điều hành, phải có những nguồn tài chính vững chắcchảy
dần về tổ chức cao cấp để thăng đẳng cấp cho môn sinh. Đã qua rồicái
thời một võ sư dạy ít người, học trò tới tận nhà thầy để tập
luyện,Yamaguchi giờ đây có gần 2.000 môn sinh riêng tại Goju Kai mà
thôi.Ngày nay, muốn điều hành một cơ sở võ thuật lớn mang lại thành quả,
cầnphải có tổ chức và tài chính.

Tiềnquỹ
được nhận vào bằng hai cách: Bằng tiền nhập hội mà môn sinh phảiđóng
khi ghi tên tại một võ đường thuộc phái Goju, và bằng sự cấp phátbằng
cấp. Một phần số tiền đó chia cho võ đường địa phương và phần kiagửi về
tổ chức trung ương. Yamaguchi đã dùng quỹ đó mở những võ đườngmới, trả
lương huấn luyện viên, và trang trải các chi phí tổ chức,thường xuất
hiện trong một cơ sở quan trọng như “Đế quốc Không Thủ Đạo”của ông.


…Và
phái Không Thủ Đạo Goju cũng mang một bộ mặt phức tạp, lạ lùng
khôngthua gì người lãnh đạo nó mà chúng tôi đã trình bày trong phần
trước.Cách tung đòn của nó chịu ảnh hưởng của một số môn phái khác.

Nhiềuđòn
đánh ra trông rất dịu dàng như trong các phái võ Trung Quốc. Thậtra
phái Không Thủ Đạo ở Xung Thằng (Okinawa) bắt nguồn từ lục địa, đượcdu
nhập vào Nhật Bản hơn 400 năm nay, và tiến triển thành một môn võlấy
“cương” làm trọng. Về nguồn gốc của toàn môn phái Không Thủ Đạo
nóichung, người ta chỉ biết mơ hồ bằng vài mẩu chuyện truyền kỳ do
ngườixưa kể lại, theo những mẩu chuyện ấy thì môn Không Thủ Đạo phát
sinh từthời Đức Bồ Đề Đạt Ma, ông Tổ của môn Thiền học Phật giáo, đã từ
Ấn Độlặn lội qua Trung Quốc (năm 520 sau Tây lịch), trước tiên đến trụ
trìtại chùa Thiếu Lâm, Ngài đem những tư tưởng Phật giáo truyền dạy
chomôn đồ.

Môn thể dục cho các nhà sư

Chươngtrình
giảng dạy và kỷ luật của Ngài nặng nề và nghiêm khắc đến nỗi cácmôn đồ
không thể chịu nổi, lần lượt hết người này đến người kia ngã lănra bất
tỉnh. Từ đó, Ngài dạy cho các môn đồ môn Thể dục và Trí dục đặcbiệt.
Chẳng mấy chốc, các nhà sư ở Thiếu Lâm tự trở nên nổi danh vì quảđấm vũ
bão của họ, và môn võ đó được truyền bá khắp nơi trong nước.

Tuynhiên,
chắc chắn hơn, người ta biết rằng Không Thủ Đạo phát triển vàhoàn hảo
dần trong tỉnh Okinawa, hòn đảo ở phía Đông nam nước Nhật.Giữa hòn đảo
này và nước TrungQuốc, từ những thời đại xa xưa, đã cónhững mối giao
thông và trao đổi thường xuyên. Bởi vậy môn quyền thuậtTrung Quốc được
du nhập vào Nhật, phần lớn do những học giả thời bấygiờ. Nhưng phải đợi
đến thế kỷ 15 môn Không Thủ Đạo mới phát triển;Thực vậy, Shôpasi,ngườicai
quản đảo Okinawa, đã ban hành một chỉ dụ cấm sử dụng, sở hữu vàmang bất
cứ món binh khí nào trên lãnh thổ của ông; ai trái lệnh, phảitội chết.
Về sau, vào năm 1609, đảo Okinawa bị lãnh chúa Shimazu chiếm lấy làm lãnh địa. Đến lượt ông, ông cũng cấm tất cả dân chúng ở Okinawa không được sở hữu và sử dụng vũ khí.

Như
vậy, hai lần không một tấc sắt trong tay, dân cư ở Okinawa đã tìm cách
kiếm một phương thế để tự vệ không cần vũ khí và cuối cùng làm hoàn hảo
môn chiến đấu tay không: Võ KARATE (Kara: trống không, Te: tay), môn Không Thủ Đạo đặc biệt của họ.

Trởlại
võ phái Goju, phái này chủ trương rằng nhờ những phương pháp luyệnhơi
thở, thân thể các môn đệ trở nên cứng cáp, có thể chịu một cú đấmhay cú
đá mà không cảm thấy đau đớn gì cả. Thỉnh thoảng, các môn đệphái Goju đã
khổ luyện bằng cách luân phiên nhau, người đang luyện hơithở để yên cho
người kia đấm đá xối xả vào người. Nhưng những cú đấm,cú đá ấy chẳng ăn
thua gì cả, vì trong khi vận khí, thân thể họ trở nêncứng như sắt.

Nhu thắng cương

ÔngMiyagi
lại đem ảnh hưởng của các môn phái bên Trung Quốc sau này vềNhật sau
một chuyến du hành vào lục địa để học hỏi. Miyagi theo học ởmột trường
theo phái “cương”.

Ngườita
kể rằng khi thăm viếng một ngôi đền, ông thấy một con sếu đậu trênmái
ngói. Khi đến gần, con chim hoảng sợ vụt bay đi, vô tình đập cánhvào mái
đền, làm bể mấy viên ngói.

Miyagikinh
ngạc. Những chiếc lông mềm mại của một con chim làm sao có thể đậpvỡ
những vật cứng như ngói được ? Việc ấy đã làm ông suy nghĩ và saucùng
mang lại cho môn phái Không Thủ Đạo những điều mới mẻ: Những đòn“nhu”
được thêm vào số đòn “cương” đã có, để đỡ những đòn tấn công ácliệt của
địch thủ.

Năm thành công lực

Nhiềuđòn
của phái Goju ngày nay trông giống như một cái đập cánh của một
conchim. Có những đòn đỡ cũng như tấn công mang hình thức một cái
phátnhẹ, tuy rằng nếu bị cái phát ấy chạm phải, quả thật ta thấy nó
mạnhnhư hổ báo chứ không yếu như chim.

Tronghiện
tại, môn đồ của phái Goju áp dụng cái mà họ gọi là “luật năm thànhcông
lực”: đỡ một đòn được tung ra rất mạnh bằng một thế “nhu”. Luậtnăm thành
công lực được dùng để phân chia sức công phá của địch thủ ratừng hạng.
Một đòn nhẹ, có thể dùng một hay hai thành công lực để đỡ.Khi nào đòn
tấn công sấm sét quá thì mới dùng hết năm thành công lực.

Đểđỡ
một đòn mà địch thủ dùng hết sức để tung ra, các môn sinh phái
Gojukhông bao giờ dùng một đòn “cương” để đỡ ngay lập tức. Trái lại, họ
sẽđợi nó đi gần hết đường của nó đã rồi chỉ dùng ba thành công lực là
đủ.Chỉ dùng một sức vừa phải để đỡ, môn sinh Goju như vậy đã không làm
haocông lực của mình. Nhờ mình biết chờ đợi, địch thủ sẽ bị mất đà và
laotheo cái đá hoặc cái đấm chính họ. Trái lại, nếu mình đỡ ngay, địch
thủcó thể lấy lại được cả sức lẫn thăng bằng, do đó lại tung thêm
nhiềuđòn ác liệt hơn nữa.

Môn sinh Goju đang công phá gạch

Dĩnhiên,
sự chờ đợi đó đòi hỏi môn sinh phái Goju phản ứng kịp thời vàđúng lúc
để có thể thâu tay chân về thật nhanh và thật chính xác. Dođó, trong
phái này sự nhanh nhẹn là điều cốt yếu.

Đòntấn
công phải được tung ra nhanh như chớp và liên hoàn. Người Mèo chẳnghạn,
có thể một lần tung ba bốn cước vào ngực, cổ và màng tang địch thủ.

Đòntay
của ông như sao xẹt. Một trong các trò biểu diễn của ông là treomột tấm
giấy bìa cứng bằng hai sợi chỉ mành, rồi sau đó ung dung chotay vào ống
tay áo. Bàn tay ông ta bất thần tung ra đấm thủng miếngbìa, ba lỗ bằng
ngón tay, rồi lại cho tay vào ống tay áo trở lại. Màngười xem chỉ kịp
thoáng thấy một cái – rồi hết. Sau khi ảnh tay ấy vụttắt đi, ba lỗ thủng
hiện ra trên tấm bìa cứng, mặc dầu tấm bìa vẫn bấtđộng.

Toànthể
những đòn công cũng như thủ của phái này đặt căn bản trên sự nhanhnhẹn.
Đòn tung ra theo mọi hướng, không như những phái khác chỉ chútrọng đòn
đánh về phía trước. Một thế tấn căn bản, được gọi là “thế tấncon mèo” là
một thế trông rất nhẹ nhàng, bàn chân trước nhón gót, sẵnsàng để di
chuyển hoặc đá theo mọi hướng, khác hẳn với thế tấn thậtvững, hai bàn
chân bẹt hẳn trên đất được dùng rất nhiều trong các mônphái trọng
“cương”.

Yamaguchibiết
hàng trăm đòn khác nhau, nhưng những đòn “ruột” của ông là các thếđá và
đánh cùi chỏ. Hai cùi chỏ của ông rất lớn và đòn cùi chỏ của ôngthật là
sấm sét. Về đòn chân, ông thích nhất đòn tổng hợp này: đá đằngtrước,
tiếp theo là đá vòng cầu.

Nhưngdù
quan tâm đến sự nhanh nhẹn đến đâu đi nữa, việc luyện các bài quyềncổ
truyền không vì thế mà bị xao lãng. Phái Goju, vì yêu thích nhữngđộng
tác thanh tao, uyển chuyển, hy vọng có thể đưa những bài quyền cổtruyền
lên đến tuyệt đỉnh nghệ thuật. Nhiều môn sinh Goju thấy rằng bàiquyền
thường mạnh và đẹp hơn là giao đấu, không kể sự khác biệt sâu xagiữa hai
thứ này.

Luyện khí

Môn phái Goju lại còn nổi tiếng một phần lớn nhờ những phương pháp luyện thở tinh vi của họ.

Có hai phương pháp thở cần phải tập luyện: In-ibuki và Yo-ibuki. In-ibuki là một lối thở nhẹ nhưng chắc chắn bắt đầu từ đan điền,
tương tự với cách thở trongYoga cũng như Thiền định, và thường dùng
trong khi suy tưởng những vấnđề tâm linh. Những môn sinh phái Goju nhất
quyết rằng đó là cách thởbình thường của một đứa hài nhi, vì mãi đến khi
lớn lên nó mới học cáchthở bằng ngực.

Yo-ibukilà
một cách thở mạnh, tiếng thở có hiệu quả làm người ta khiếp hãi. Hơithở
vào được hít nhanh qua mũi trong khi hơi thở ra được thở bằng miệngtừng
hơi ngắn. Khi thở ra, cả thân người gồng cứng, kể cả cuống họng.Khí
quản bị thắt chặt và không khí được dồn từ đan điền lên. Lối thởnày được
gọi là thở như mãnh thú.

Mụcđích
của phương pháp luyện hơi thở này là tạo nên một sức mạnh thểchất. Sức
mạnh ấy cũng đi vào nội tạng, nơi hơi thở được coi là đã làmcho tim và
những cơ quan khác trở nên cường tráng.

Đừng để bị yếu sức

Mônsinh
được dạy không bao giờ thở ra hết hơi một lần, mà phải ngắt ratừng hơi
ngắn. Lý do là vì luôn luôn phải giữ lại một ít khí trời trongngười, do
đó địch thủ không thể tấn công lúc mình bị hết hơi và vàođúng lúc trước
khi thở vào, là khi mình yếu nhất. Luôn luôn phải giữmột ít hơi để đỡ
đòn của địch thủ.

Cònmột
phương pháp luyện khí nữa liên quan đến khía cạnh tâm linh của mônphái
Không Thủ Đạo. Vì bản tính huyền bí của nó, đây là một lối thở khólĩnh
hội nhất. Trong khi luyện, tất cả khí lực của con người được tậptrung
vào một ý tưởng nhất định. Nhờ sự suy tưởng và tập trung khí lựcnày mà
con người có thể tự hoàn thiện hóa cá nhân mình.

Võthuật
là một hình thức tinh diệu của Á Đông đưa con người đến gần sựsống thật
sự. Người Âu Tây chỉ chú trọng đến những môn thể thao cóđoàn, có đội
đường hoàng. Người Đông Phương chúng ta qua niệm đời sốnglà một điều
hoàn toàn phụ thuộc vào mỗi cá nhân và cá nhân phải tự mìnhtập luyện.
Các môn phái lại buộc môn sinh phải hãm mình, cả thể chấtlẫn tinh thần.
Mục đích của sự khắc kỷ đó là để chế ngự tình lười biếngvà thiếu ý chí.

NgườiPhương
Tây cho rằng những đòi hỏi của cơ thể là quan trọng, và khôngđược bỏ bê
chúng, trong triết lý Đông phương quan niệm trái hẳn. Thầnđạo và Phật
giáo chối bỏ cái “tính người”. Chúng ta được dạy phải chịuđựng gian lao
và tránh những khoái lạc xác thịt. Do đó, biết bao mônsinh Không Thủ Đạo
ở Nhật đã luyện tập cực kỳ gian khổ mà không ăn gìcả để thử thách với
sức chịu đựng và kiên gan của mình.

Saucùng,
phần đông người Á Đông chúng ta thường có khuynh hướng bi quan.Tôn giáo
đã mặc khải chúng ta rằng cuộc đời này chỉ là tạm bợ, và cuộcđời thực
sự, hạnh phúc sẽ đến sau khi chúng ta nhắm mắt lìa đời. Bởivây, người
Đông Phương thường nghĩ rằng sống không phải là sống chomình, mà phải hy
sinh cho người khác.

Khổ luyện trên núi

Ápdụng
quan niệm ấy vào võ thuật, người ta còn phải cố gắng hy sinh và épmình
nhiều hơn nữa. Yamaguchi chẳng hạn, mỗi tháng một lần ông đều lênnúi để
luyện cho mình cứng cỏi hơn về thể xác cũng như tinh thần. Ôngluyện khí
liên tiếp mấy tiếng đồng hồ dưới một thác nước lạnh buốt đểtập cho tinh
thần trở nên trơ trơ trước những điều kiện ngoại cảnh đầychướng ngại.

Dưới thác nước

Vàonhững
ngày giá rét nhất mùa đông, Yamaguchi lặn lội vào trong nhữngngọn núi
tuyết phủ để tập luyện ít tuần. Ông và các môn đệ mở đầu mộtngày tập
luyện bằng cách xối lên người dòng nước lạnh cắt da. Sau đó,họ đứng dậy
chạy một lúc, rồi lại ngồi luyện khí dưới những ngọn thácđổ xối xả lên
người họ. Hết buổi tập, Yamaguchi vẫn tươi mát và khỏekhoắn như thường
dẫn các môn đệ để chân không chạy lên núi ngồi thiềnmột lúc.

Ởnhà,
ông cũng theo một thời khóa biểu rất là nhọc nhằn. Mỗi buổi sángông dậy
sớm, ngồi thiền hơn một giờ, rồi luyện quyền một mình hơn mộtgiờ nữa.
Sau khi điểm tâm, ông lo việc giấy tờ và những việc linh tinhrồi vào võ
đường. Ông ở đó để dạy cũng như để tự luyện một mình từ trưacho đến
10giờ khuya.

Trường trung học võ thuật

Mặcdù
năm nay đã 61 tuổi, Yamaguchi không hề tỏ ra thụt lùi. Chỉ trái lạithì
có. Ông có những chương trình vĩ đại đang thực hiện đòi hỏi ở ôngnhiều
năng lực. “Giấc mộng lớn” của ông là thiết lập một trường Trunghọc Võ
thuật ở Nhật Bản. Hai năm đầu, các môn sinh sẽ được mang huyềnđai. Trong
năm thứ ba và thứ tư, họ tập làm huấn luyện viên. Những mônhọc phụ sẽ
là môn sử dụng binh khí, tôn giáo và nghệ thuật Nhật Bản.

Đểhoàn
thành việc truyền bá môn Không Thủ Đạo ra ngoài nước Nhật. ông đãtìm
cách mở rộng các võ đường của mình ở nước Mỹ. Các võ đường ở LosAngles,
San Francisco đều do các người con trai của ông làm Giám đốc.

Võđường
ở San Francisco do anh Gosei điều khiển. Dĩ nhiên Gosei là mộthuyền
đai, như hai anh và hai em gái của mình. Cả năm người con của
ôngYamaguchi đều khởi sự tập võ từ khi còn nhỏ. Mặc dầu Gosei đã tập
KhôngThủ Đạo hằng ngày từ thuở lên 5, thân phụ anh chỉ cho anh mang đai
đenkhi anh được 20 tuổi.

Ôngthường
nhắc nhở anh: “Con nên nhớ rằng ta luôn luôn vẫn còn là những võsinh
Không Thủ Đạo: Không bao giờ ta có thể trở thành những võ sư hoànhảo
cả”.

Ông bắt các người con trai của mình tập luyện gian khổ để đào tạo cho họ càng giỏi càng hay.

Tuynhiên,
dù ngày nay họ là những môn sinh xuất sắc vô cùng, mối say mêcủa họ lại
không phải là Không Thủ Đạo; ít ra điều này cũng đúng chotrường hợp hai
người con trai lớn nhất của ông.

Banđầu,
Gosen Yamaguchi được gửi qua Mỹ để lập một võ đường ở đây. Sau hainăm
anh bỏ nghề đi làm cho Hàng Không Nhật Bản. Gosei lại thích vănchương.
Người con trai thứ ba, Goshi, vừa đến Mỹ. Anh là người mạnhnhất và đấu
giỏi nhất trong ba người, và chưa biết anh sẽ “mê” gì.

Tuyrất
cứng rắn với các người con trai của mình, Yamaguchi lại dịu dàngvới hai
cô con gái. Điều đó có vẻ phù hợp với lý thuyết “cương,nhu” củaông.

Dù Go, dù Jutrong
quan niệm của mình, Người Mèo KhôngThủ Đạo cũng được người ta hyvọng ở
ông rất nhiều. Ông sẽ luôn luôn tiến bộ trong những năm sắp tới,mặc dù
tuổi tác đã cao, và vẫn tìm cách làm cho phái Goju thân yêu củamình mỗi
ngày mỗi được truyền bá sâu rộng khắp nơi trên hoàn vũ.